Gemeentelijk monument
Winkels, Kerkstraat 41, Boekel
Algemene gegevens Oorspronkelijke functie: woonhuis en brouwerij
Huidige functie: winkels
Bouwjaar: 1888/1902
Monumentenbeschrijving
Kerkstraat 41 bestaat uit twee bouwdelen. Rechts een voormalige brouwerij en links, grenzend aan de brouwerij, het bijbehorende woonhuis. Het complex is markant gelegen op de hoek van de Kerkstraat en de Rutger van Herpenstraat. Woonhuis: Het eenlaags dwarshuis heeft een rechthoekige plattegrond en een zadeldak tussen topgevels. De nok van het zadeldak loopt evenwijdig aan de Kerkstraat. Het pand is in 1902 gebouwd als dorpswoning met middengang behorend bij de brouwerij waaraan het aan de rechterzijde grenst. Op de linkerachterhoek grenst het aan een pand aan de Rutger van Herpenstraat. Het pand staat aan de voorzijde op de rooilijn met de Kerkstraat en aan de linkerzijde op de rooilijn met de Rutger van Herpenstraat. Het woonhuis is opgetrokken uit machinale baksteen die is gemetseld in kruisverband. Het zadeldak is gedekt met gesmoorde kruispannen. De voorgevel en de linkerzijgevel hebben een gecementeerde plint. De symmetrisch ingedeelde voorgevel heeft een middenrisaliet en bakstenen hoekpilasters. In het middenrisaliet is de voordeur, een paneeldeur met gedeeld bovenlicht, geplaatst. Aan weerszijden van de voordeur zijn twee rechtgesloten schuifvensters (zonder roedenverdeling) met gedeeld bovenlicht geplaatst. Boven de vensters is een ontlastingsboog in de vorm van een segmentboog gemetseld die wordt afgesloten met een koppenlaag. De boogvelden zijn gecementeerd. De vensters hebben hardstenen lekdorpels.
De gevel heeft enkele gietijzeren sierankers. De gevel wordt beëindigd met een fries met verdiepte vlakken. Bij de dakvoet is een overstekende bakgoot met geprofileerde gootlijst aangebracht. Deze goot met gootlijst wordt omgezet naar de linkerzijgevel. In het dakvlak twee moderne dakramen. De linkerzijgevel is een tuitgevel waarvan de gevelindeling is in de loop van de tijd sterk is gewijzigd. Op de begane grond is aan weerszijden van een moderne deur met bovenlicht een enkelvoudig venster met bovenlicht geplaatst. De vensters hebben hardstenen lekdorpels. Boven de rechtgesloten deur en vensters is een ontlastingsboog in de vorm van een segmentboog gemetseld die wordt afgesloten met een koppenlaag. De boogvelden zijn gecementeerd. Ter hoogte van de kap is een modern drielichtvenster geplaatst. De gevel heeft enkele steekankers en in de top een rond gietijzeren raam met tracering. De rechterzijgevel is ingebouwd en grenst aan de voormalige brouwerij. De oorspronkelijke achtergevel is grotendeels verdwenen als gevolg van latere wijzigingen en uitbreidingen. Brouwerij: De brouwerij is in 1888 gebouwd en heeft een rechthoekige plattegrond. De brouwerij heeft tot 1938 gefunctioneerd. Het is een eenlaags pand met zolderverdieping. Het zadeldak heeft de nok evenwijdig aan de Kerkstraat. Het pand staat op de rooilijn met de Kerkstraat. Het gedeelte van de brouwerij dat (links) aan het woonhuis grenst is geheel opnieuw opgetrokken. Aan de achterzijde is de brouwerij later uitgebreid.De brouwerij is opgetrokken in rode handvorm baksteen die is gemetseld in kruisverband. Rondom loopt een gecementeerde grijsgeschilderde plint. Het dak is gedekt met Muldenpannen. Het meest oorspronkelijke gedeelte van de voorgevel heeft een moderne paneeldeur met glasvulling en met gedeeld rondboogbovenlicht. Aan weerszijden van de deur is een staand ijzeren achtruits rondboograam. Boven de deur en de ramen is een strek gemetseld. Twee halfronde keldervensters (?) zijn dichtgezet. Ter hoogte van de zolder zijn vier halfronde ijzeren raampjes waaromheen een rollaag is gemetseld. De gevel wordt beëindigd met een lijst siermetselwerk met onder meer een muizentand. Bij de dakvoet is een zinken goot op beugels aangebracht. De rechterzijgevel is een topgevel met een rondboogvenster met roedenverdeling. Aan weerszijden hiervan is een staand ijzeren achtruits rondboograam. Boven de ramen en het venster is een strek gemetseld. Boven elk venster/raam is, ter hoogte van de zolder, een halfrond ijzeren raampje waaromheen een rollaag is gemetseld. In de top zijn drie dichtgemetselde ronde vensters waaromheen een rollaag is gemetseld. Het rechtergeveldeel is jonger en behoort tot de uitbreiding. De gevel heeft enkele steekankers.
De achtergevel is de achtergevel van de jongere uitbreiding waaroverheen het dakschild van het hoofdbouwdeel met een knik is doorgetrokken. Waardering: Brouwerij en woonhuis zijn, ondanks de wijzigingen, van cultuurhistorische waarde als typologische voorbeelden van een middenganghuis uit circa 1900 en een brouwerij uit circa 1890. Daarnaast zijn brouwerij en woning onderdeel van de dorpsgeschiedenis van Boekel en herinneren aan de sociaal-economische en agrarische geschiedenis van Boekel. Het woonhuis is van architectuurhistorische waarde vanwege de behouden hoofdvorm, de detaillering en vanwege het materiaalgebruik.