In de oude doos op zolder vind je allerlei fraaie oude diploma’s, gedrukt op dik papier en zorgvuldig bewaard. Soms zelfs ingelijst in een mahoniehouten raam, met geslepen glas. De mensen waren trots op hun diploma’s. Dat gold ook voor het melkdiploma. Alle jonge boeren en boerinnen werden zo’n honderd jaar geleden gestimuleerd om een melkdiploma te halen.
Het doel van die diploma’s was natuurlijk niet om te leren (hand)melken. Dat hadden ze allemaal van jongs af thuis wel geleerd. Het doel was het opkrikken van het hygiëne niveau, want dat kon in die tijd wel een verbetering gebruiken. Het wemelde bijvoorbeeld nog van de TBC- besmettingen. De kwaliteit van het gebruikte poetswater liet te wensen over. Veelal kwam dat water uit een bedenkelijke sloot, of uit de eigen put. De stallen moesten nog worden omgebouwd van potstal naar grupstal. Ook de persoonlijke hygiëne van de boerenbevolking liet te wensen over. Voor de zuivelfabrieken, die afhankelijk waren van de kwaliteit van de geleverde melk, was de hygiëne van groot belang voor hun concurrentiepositie. De zuivelfabrieken konden nauwelijks concurreren met de ‘modelboerderijen’, die hun eigen melkafzet naar de steden organiseerden en konden bogen op zeer strikte werkprocedures, gespecialiseerd personeel met schone werkkleding en dagelijks volledig gereinigde stallen. De fabrieken moesten dus een campagne voor verbetering organiseren. Dat was de basis voor de melkdiploma’s.
Overal gingen zuiveldirecteuren samen met landbouwleraren hiervoor aan de slag. Bij een meestal wat grotere moderne plaatselijke melkveehouderij werden de cursussen gegeven en de examens afgenomen. In Boekel gebeurde dat voor de oorlog onder leiding van directeur Trienekens van de Boterbloem en van Ratingen als onderwijzer, op de locatie van de voor die tijd grote boerderij van Huize Padua. Serieuze puntenlijsten, fraaie diploma’s en een officiële groepsfoto vormde de bewijsstukken die hun PR-doel niet hebben gemist. Ze zijn dan ook massaal bewaard gebleven.
Door Toon Wassenberg