Bevrijdingsjurkje

  

Een van de onderwerpen op de tentoonstelling ‘Oorlog, verzet en bevrijding Boekel – 80 jaar vrijheid’ is ‘nationale feestrok of bevrijdingsrok’. Zelfgemaakte rokjes van heel veel verschillende lapjes stof in allerlei kleuren die na de bevrijding veel gemaakt zijn en gedragen werden bij allerlei feestelijke optochten ter ere van de bevrijding. Zondag was mevr. Van der Velde-van de Pol, die op het einde van de oorlog in Hilversum woonde, maar nu al ruim 30 jaar in Boekel, op de tentoonstelling van de Heemkundekring. Want op de tentoonstelling staat ook haar bevrijdingsjurkje, wat haar moeder in mei 1945 op de trapnaaimachine maakte voor haar toen 7-jarige dochter. Op de foto mevr. Van der Velde-van de Pol naast haar bevrijdingsjurkje van toen.

Het idee van de nationale feestrok is afkomstig van Mevrouw Mies Boissevain-van Lennep (1896-1965), Nederlandse verzetsstrijdster-feministe. Zij zat tijdens de oorlogsjaren o.a. gevangen in Kamp Vught en Ravensbrück. Zij onderhield contact met haar vrouwelijke medegevangenen door middel van verstopte briefjes in een waszak. Op een dag vond zij een lappendas in de waszak. Die was gemaakt door een medegevangene die daarvoor kleding van haarzelf en haar kinderen gebruikte. De lappendas vertelde het verhaal achter ieder lapje en dit zorgde voor verbondenheid onder de gevangenen.
Na afloop van de Tweede Wereldoorlog nam Mies namens de ‘Commissie van feest en gedenkdagen’ het initiatief om van verschillende lapjes, rokken te maken. Deze konden door vrouwen op speciale dagen gedragen worden. Er was geen gebrek aan oude kleding en de lapjes konden op oude rokken worden genaaid. De vrouwen die zo’n rok maakten moesten zelf een betekenis geven aan elk lapje en ze werden dan ook regelmatig versierd met jaartallen van belangrijke gebeurtenissen of herinneringen.
Er waren richtlijnen voor het maken en gebruiken van de feestrokken. De zoom moest uit effen driehoeken bestaan met aan de voorzijde de datum 5 mei 1945. Sommige varianten hebben de datum 5 mei 1946 omdat dit de datum was van de eerste viering van de bevrijding.
Het is niet bekend geworden of er in Boekel ook bevrijdingsrokken gemaakt zijn of gedragen.